Kobiety

Pierwsze kobiety zostały osadzone w Auschwitz w marcu 1942 r. Początkowo więźniarki przebywały w wydzielonej części obozu Auschwitz I, a w sierpniu 1942 r. zostały przeniesione do Birkenau, do utworzonego tam obozu kobiecego. Kobiety były też więzione wraz z rodzinami w tzw. obozie rodzinnym Theresienstadt (BII b), w Zigeunerlager (BII e), a także w tzw. obozach przejściowych (BIIc, BIII).

Więźniarki zatrudnione były przy: wyburzaniu budynków, pracach ziemnych, budowlanych i transportowych oraz w podobozach. Pracowały też w komandach związanych z obsługą obozu: w szpitalu, kuchniach, łaźniach, magazynach, przy sortowaniu mienia zrabowanego zgładzonym Żydom (Kanada). Ciężka praca fizyczna i złe warunki higieniczno‑sanitarne przyczyniały się do rozprzestrzeniania chorób zakaźnych (tyfus), stawały się także powodem szybkiego wyniszczenia organizmu (muzułman). Wyczerpane fizycznie i psychicznie więźniarki były wybierane przez lekarzy SS podczas selekcji w obozie na śmierć w komorach gazowych.

Kobiety ciężarne w obozie do połowy 1943 r. uśmiercano, później zezwalano na poród, jednak noworodki mordowano. Od połowy tego roku zaprzestano zabijania nowo narodzonych dzieci pochodzenia nieżydowskiego, natomiast dzieci żydowskie urodzone w obozie uśmiercano aż do końca października 1944 r. Więźniarki‑Żydówki, u których wykrywano ciążę niezauważoną wcześniej podczas selekcji, poddawano przymusowej aborcji. Kobiety poddawane też były przez lekarzy eksperymentom.

Ogółem w Auschwitz zarejestrowano około 131 tysięcy więźniarek, najwięcej: Żydówek (około 82 tysięcy), Polek (31 tysięcy) i Romek (11 tysięcy); wśród pozostałych znajdowały się m.in.: Rosjanki, Białorusinki, Ukrainki, Niemki, Francuzki i Czeszki. Stanowiły około 30% wszystkich zarejestrowanych w obozie więźniów (liczbowy stan obozu). Kilkaset tysięcy Żydówek, uznanych podczas selekcji na rampie za niezdolne do pracy – osoby starsze, chore lub matki z małymi dziećmi i ciężarne – zostało zamordowanych w komorach gazowych bezpośrednio po przywiezieniu.

(minisłownik pojęć z historii Auschwitz)