Egzekucje

W Auschwitz przeprowadzane były egzekucje więźniów osadzonych w obozie jako zakładnicy lub skierowanych do niego przez gestapo z przyczyn politycznych. Uśmiercani byli również więźniowie osadzeni w celach obozowego więzienia (Blok 11), m.in. za działalność w obozowym ruchu oporu lub pojmani podczas ucieczki. Przeprowadzano także egzekucje Polaków niezarejestrowanych w obozie, skazanych na śmierć przez sądy doraźne.

Kary śmierci wykonywane były przez: rozstrzelanie, powieszenie, zagazowanie lub zagłodzenie. Początkowo więźniowie, głównie Polacy, a także sowieccy jeńcy wojenni, byli rozstrzeliwani przez pluton egzekucyjny. W latach 1941-1943 większość egzekucji odbywała się przed tzw. Ścianą Śmierci. W 1944 r. odbywały się one w Birkenau, w budynkach krematoryjnych lub w ich pobliżu, gdzie np. w październiku 1944 r. esesmani zastrzelili 200 żydowskich więźniów po buncie Sonderkommando.

Szacuje się, że w wyniku egzekucji przez rozstrzelanie straciło życie około pięć i pół tysiąca więźniów osadzonych w obozowym więzieniu i tzw. więźniów policyjnych, skazanych na śmierć przez sąd doraźny. Znaczna, ale bliżej nieokreślona jest liczba więźniów skierowanych na rozstrzelanie wprost z obozu, a także jeńców sowieckich oraz Polaków przywożonych spoza Auschwitz.

Przez zagazowanie zamordowano m.in. około dwa tysiące sowieckich jeńców wojennych, około 320 więźniów karnej kompanii po próbie zbiorowej ucieczki i kilkuset Polaków skazanych na śmierć przez sąd doraźny gestapo.

Egzekucje przez powieszenie wykonywane były zwykle w czasie apeli w celu zastraszenia więźniów. W największej publicznej egzekucji, w lipcu 1943 r., Niemcy powiesili dwunastu Polaków z komanda mierników w ramach represji po ucieczce współwięźniów. Ostatnia egzekucja przez powieszenie odbyła się na terenie tzw. przedłużenia obozu 6 stycznia 1945 r. Życie straciły wówczas cztery Żydówki oskarżone o dostarczenie więźniom Sonderkommando materiałów wybuchowych, użytych przez nich w czasie buntu.

Władze obozowe skazywały też więźniów na śmierć przez zagłodzenie. Karę tę stosowano po ucieczkach, a podlegali jej więźniowie wybrani z tego bloku lub komanda, z którego pochodził uciekinier.

(minisłownik pojęć z historii Auschwitz)